De feestdagen zijn allang weer achter de rug. Dagen vol lekker eten, gezelligheid en te weinig slaap. Of juist te lang in bed blijven liggen. Je waak- en slaapritme kan daardoor verstoord zijn, waardoor je misschien niet zo goed slaapt.
Iedereen heeft zijn eigen waak- en slaapritme. Dat is gekoppeld aan je biologische klok. En die kan af en toe ontregeld zijn door bijvoorbeeld de feestdagen of ziekte. Ook kan het komen door vakantie, zorgen, ploegendienst en het ingaan van de zomer- of wintertijd. Dan heb je moeite met in slaap komen of juist met het wakker worden.
Structureel te weinig slapen is niet goed voor je gezondheid. Te weinig slaap kan leiden tot een verstoorde stofwisseling, waardoor je meer kan gaan eten. Het risico hiervan is dat de weegschaal meer kilo’s gaat aangeven, dan je wilt. Ook je geheugen kan er slechter van gaan werken, net als je afweersysteem. Bovendien hebben mensen met een chronisch slaaptekort een verhoogd risico op angst en depressie, diabetes, hart- en vaatziekten en dementie.
Als je biologische klok van slag is, kun je dus problemen krijgen. Maar het goede nieuws is: je biologische klok past zich vanzelf aan de veranderde omstandigheden aan. Het duurt wel een paar dagen, maar dan ben je weer terug in je eigen ritme.
Ochtend- of avondmens
Je hebt ochtendmensen en avondmensen. De ochtendmens springt ’s ochtends vroeg vol energie zijn of haar bed uit. De avondmens piekt juist in de avond en gaat daardoor later naar bed en heeft ’s ochtends moeite om op te staan.
Zo zijn er ook verschillen in de hoeveelheid slaap die iemand nodig heeft. Gemiddeld heeft een mens behoefte aan zeven tot acht uur slaap per nacht. Je slaapbehoefte is echter heel persoonlijk en hangt af van verschillende factoren. Zoals: gezondheid, leeftijd en activiteiten. Dat verklaart waarom de één genoeg heeft aan vijf uurtjes slaap en de ander het gemakkelijk tien uur volhoudt. Zo heeft iedereen zijn eigen waak- en slaapritme.
Is een ritme nodig?
Eén van de fijnste dingen aan bijvoorbeeld vakantie is het niet hebben van verplichtingen. Geen werk of studie waar je naar toe moet gaan. Geen wekker zetten en zelfs de hele dag in bed liggen, is geen probleem. Juist het wegvallen van ritme en structuur maakt de vakantie. Dat je op een gegeven moment niet meer weet welke dag het is, want het voelt steeds als weekend.
Ritme en structuur is dus niet per se altijd nodig. Maar wanneer het ‘gewone leven’ weer van start gaat, heeft ieder mens er wel weer behoefte aan.
Mocht je het lastig vinden om je ritme terug te vinden, dan zijn hier enkele tips:
Reset je biologische klok
Luister naar je lichaam. Het kan zijn dat je na wat nachten minder slaap, daar gewend aan bent geraakt. Probeer daarom weer een normaal ritme te creëren door op tijd op te staan.
Opgeruimd huis = opgeruimd hoofd
Bij gebrek aan ritme en structuur wordt een mens altijd een beetje lui. Vanzelf verandert de leefomgeving dan een beetje in een rommeltje. Een eerste stap in de goede richting kan een opruimdag zijn. Bijkomend voordeel van zo’n opruimwoede is dat het zo productief aanvoelt en je een gevoel van voldoening krijgt.
Maak een planning
Met het maken van een planning krijg je overzicht en dat geeft rust.
Creëer routine
Het terugkrijgen van je ritme gaat het gemakkelijkst wanneer je weer wat routine in je leven brengt. Op tijd naar bed, op dezelfde tijden eten, elke week sporten etc. Niet heel spannend allemaal, maar wel praktisch. Routine = ritme en zorgt er uiteindelijk voor dat alles weer vanzelf lijkt te gaan.
M2